dB Mezunu Zekeriya Ezelhan... "21. Belgelik Söyleşileri"

2020 ders BELGELİĞİ mezunu Zekeriya Ezelhan ile tecrübeleri doğrultusunda, 21. BELGELİK Sergisi hakkında bir söyleşi gerçekleştirdik. Güzel düşüncelerini ve değerli tecrübelerini bizlerle paylaştığı için kendisine çok teşekkür ediyor ve devam ettiği yolunda daha birçok başarılara adını yazmasını diliyoruz.

Merhaba Zekeriya öncelikle hoş geldin.

Merhaba.

Seninle sergi hakkında biraz konuşmak istiyorum, 21. BELGELİK Sergisi hakkında neler söylemek istersin?

Benim beklediğim gibi bir sergi oldu. Bu BELGELİK Sergisinin aslında gayet yeterli, kendisini tamamlayan ve kendi başına bir sergi olabilecek düzeyde olduğuna inanıyorum. İçerisinde yer alan çalışmaları da aynı şekilde özverili ve gerçekten dikkatle çalışılmış olduğunu hissedebiliyor ve görebiliyorum. Etkili bir sergi oldu, gelen herkesten olumlu dönüş aldım bu nedenle mutluyum.

Geçmiş BELGELİK Sergilerine göre neler söylersin, daha iyi bir yanı var mıydı yok muydu?

Bende sergiye ilk geldiğimde bunu yaptım. Bizim bundan önce gördüğümüz, kendi yaptığımız sergilerden ne farkı var? Aslında her sene biz bu soruyu soruyoruz ders BELGELİĞİ öğrencileri olarak. Bir önceki senenin üstüne bir şey koymamız gerekiyor ve hep bunun çabası içerisindeyiz. Çünkü sadece bireysel öğrenci olarak değil de atölye olarak da gelişmeye ve sürece önem veriyoruz. Baktığımda genel olarak aşırı büyük farklılıklar yok geçmiş sergilerle, ancak bireysel çalışmalara inecek olursam güzel olan, beğendiğim, konu dışına da biraz el uzatabilen çalışmalar var. Çünkü bizim ders BELGELİĞİ’nde belli başlı konular var, bunları çalışıyoruz. Bundan kaynaklı farklı çalışma dediğimiz şey sadece üslupla yaratılabiliyor. Eğer üslubunuz farklı değilse aynı konuyu yüz kişi çalıştığında aynı şey çıkıyor ortaya. Bazı insanlardan duyuyorum, hep aynı şeyler çalışılıyor diye. Ama aslında bizim konumuz o. Bizim burada aynı konuyu çalışıp farklı üsluplar yaratma çabamızdan kaynaklı böyle bir görüntü ortaya çıkıyor. Mesele bu konuların içerisinde ne kadar genişleyebiliyorsunuz, dar alanın içerisinde en fazla ne kadar etki edebiliyorsunuz. Ben bu sergiyi, bu alanda geçmiş BELGELİK sergileri kadar yeterli buldum.

21. BELGELİK Sergisinde öğrencilerin geçirdiği süreci tam olarak göremiyoruz diyenler oldu sen bununla ilgili ne diyeceksin?

Bu aslında görülüp sonrasında yorum yapılmışa benzemiyor. Çünkü ders BELGELİĞİ resimlerin süreci her zaman mutlaka sergiye yansır. Örneğin eskizleri herhangi bir atölyenin yaptığı sergide göremezsiniz. Genellikle eskiz çalışmaları hep ders BELGELİĞİ’nde koyulur. Biz ders BELGELİĞİ atölyesi olarak sonuçtan çok sürece önem verdik. Bu yüzden bu ifadenin çok doğru olduğunu düşünmüyorum. Hem atölye için hem sergi için kullanılabilecek bir ifade değil. Süreci gayet açık görebiliyoruz.

ders BELGELİĞİ’nde gerçekten bir sistem var. Verilen çalışmaların hepsi birbirini destekler nitelikte ve bu çalışmaların hepsi bizi aşama aşama geliştiriyor. Ama atölyede verilen her konuyu sergide göremedik.

Biz süreçte yaptığımız her şeyi sonuçta görmeyiz. Diğer atölyelerle de iletişimim olduğu için süreç takibinin yapıldığı herhangi bir atölyeye daha rastlamadım. Genellikle parça parça ilerlerler ve bir önceki konuyla bir bağlantısı olmaz. Ama biz burada yumurta çalışıyoruz. Yumurta çalıştıktan sonra farklı bir konuya geçiyoruz, farklı bir konuda yumurtada öğrendiğimiz kompozisyon bilgilerini kullanıyoruz. Diyoruz ki, yumurtadaki dolaşım iyiydi ve ben bu dolaşımı mutfak çalışmasına nasıl aktarabilirim. Her çalışma birbirini takip ediyor. Süreç burada başlıyor. Size verilen bütün konuların içerisinde bunları çözmeniz için, bunlarla oynayabilmeniz, bunlara hükmedebilmeniz için fırsatlar veriliyor. Örneğin mutfak konumuz. Mutfak resim yapılacak yer değil aslında. Değişiklik yapamadığınız, oynayamadığınız ve hükmedemediğiniz bir alanda siz bir kompozisyon yaratmaya çalışıyorsunuz. Bunun için tek bir silahınız var o da ışık. Size bu süreçte mutfak çalıştırıyor ama ışığı öğretiyor. Bu atölyedeki çalışmaların süreci böyle ilerliyor. Her çalışmada çok farklı şeyler görebiliyorsunuz. Ya da dış mekan. Kontrolünüzün en az olduğu yerdir. Resim yaparsınız, bir anda bir kamyon önünüze gelebilir ve siz bir şey yapamazsınız. Çok farklı değişkenler var ve bu değişkenlerin içerisinde bir şeyler üretmek, bu üretim esnasında da bir şeyler kazanmaktır.

Peki BELGELİK sergisinde bir sonuca varmak mümkün mü? Mümkünse nasıl bir sonuca varabiliriz?

Nasıl bir sonuçtan bahsediyoruz?

Öğrencinin geçirmiş olduğu sürecin sonucundan bahsediyoruz.

Her çalışmada değil. Çünkü aslında burası son değil. Bu sergi de bir süreç, sürecin içerisindeki ufak sonuçlar diyebiliriz belki. Mesela bazı öğrencilerin çalışmalarında beş yıl sonra ne tarz resim yapacağını veya hangi tada sahip olacağını görebiliyorum. Sonuçtan kastınız eğer o ise evet görülebiliyor. Bu aslında ışık görmek meselesi gibi. Orada bir ışık hissedersiniz ve o ışığın hangi renkte aydınlatacağını hissedersiniz, görebilirsiniz. Ufak ufak hangi alana doğru evirildiğini görebiliyorsunuz.

Senin çalışmalarına da gelmek istiyorum. Senin çalışmalarında kolaj çalışmalarını ben çok beğendim. Bu kolaj çalışmalarını yaparken içinde bir amaç var mıydı? Yoksa tamamen doğaçlama mıydı?

İlk sol tarafta gördüğünüz kolaj çalışmasını ders BELGELİĞİ öğrencisi Ayşe Tuğba Durmuşlar ile birlikte yapmıştım. Sağ tarafta gördüğünüzü tek başıma yaptım. Bu çalışmalar evet belli bir kompozisyon amacı vardı. Her parçasını yerleştirirken bir hisle yerleştirme konusunda çıktık bu yola. Dedik ki evet bu bir kompozisyon olacak ama iyi bir şey ortaya çıkması gerekiyordu. İyi bir kompozisyon yoksa iyi bir şey anlatamazsın. İyi bir şey anlatamıyorsan kompozisyonda iyi olmuyordu. İki farklı aşamada gerçekleştirmeye çalıştık. İlk aşamada bahsettiğimiz hisle yerleştirmeye çalıştık. Genel sonuca baktıktan sonra kompozisyon iyileştirmeleri yaptık. Kompozisyon iyileştirmelerinde daha çok ben çalıştığım için benim çalışmam olarak geçti ancak bu çalışma iki kişinin çalışması ile ortaya çıkan bir kolaj.

Ellerinize sağlık. Birazda ders BELGELİĞİ’ne geçmek istiyorum. ders BELGELİĞİ sence ne ifade ediyor? ders BELGELİĞİ aslında nedir?

ders BELGELİĞİ tam bir anlama oturtabileceğiniz bir şey değil, eğitiminiz boyunca geçmişten geleceğe uzanan üç boyutlu bir köprü sunuyor. ders BELGELİĞİ öğrencilerin ürettiği ürünlerin yaşattığı bir alandır. Bu ürünlerden kastımız sadece resimler değil, ders BELGELİĞİ çalışmaları çok farklı kollara uzanıyor biliyorsunuz. Müzik olsun, felsefe olsun, BELGELİK ağaçları… Bunun gibi birçok alan var. Bu alanlarda şunun için önemli, sanatçı ve sanat eğitmeni olarak burada yetiştiğimiz için birçok insan öğretmenlik yapmayı düşünmüyor da olabilir. Bunu da değerlendirerek hem sanatçı, hem eğitmen üzerine yoğunlaşıyor. Sanat eğitmeni, sanatçı değil ise nasıl sanat eğitmeni olur sorusunu soruyor. Bu atölye bir sanat eğitmenin sanatçı olabilmesini ya da bir insanın sanatçı olabilmesi için gerekli olan şeyler nelerdir sorusuna kendince yanıtlar veriyor. Felsefe konusuna hakim olması gerekiyor, disiplinler arası çalışabiliyor. Disiplinler arası bağlantıyı görebiliyor olması lazım bu da müzik BELGELİĞİ’nin yaptığı bir şey. Sonrasında doğa ile iç içe olması gerekiyor. Doğayı temel alması lazım ve doğaya yakın olması lazım bu da BELGELİK Ağaçlarıyla yapılıyor. Ve iyi bir insan olması lazım. Bu da ders BELGELİĞİ’nin temelde hepsini esas alarak ortaya çıkardığı bir harmandır.

Peki ders BELGELİĞİ’nin sana en büyük katkısı nedir?

Ben hala resim yapabiliyorsam ve sanat alanında çalışmaya devam edebiliyorsam, soğumadıysam bu ders BELGELİĞİ sayesindedir. Bu cümle herkese iddialı gelebilir ama gerçekten böyle. Çünkü çalışma sistemini ve disiplinini bir kenara koyarsak içinizde neden resim yaptığınızı size sürekli hatırlatan bir atölyedir. Neden resim yapıyoruz? Bu soruyu sürekli olarak kendi içinizde sormayı öğrettiği için resim yapmaya devam ediyor olmanız sağlanıyor. ders BELGELİĞİ size sürekli üretebileceğiniz alanı açıyor. Sadece resim çalışmıyorum, aynı zamanda heykel çalışıyorum. ders BELGELİĞİ sayesinde fotoğraf sanatına başladım. Fotoğrafın ardından video geldi. Videonun gelmesi müzik ile bir bağlantı oluşturdu. Disiplinler arası çalışmaya da beni itti. Şuanda dört alanda sanat üretmeye çalışıyorum ve bu alanlarda ilerlemem ders BELGELİĞİ sayesinde oldu. Heykel ana sanat dalım olduğu için oldu belki ama heykel seçmemin sebebi de aslında ders BELGELİĞİ atölyesine gelebilmek içindi. Çünkü o dönem seçmeli alınıyordu.

Söylediklerinden anladığım kadarıyla ders BELGELİĞİ gayet amacına hizmet ediyor.

Evet, emin olun ders BELGELİĞİ’ni Avni Hoca’dan daha çok seviyorum. :))

Son olarak ders BELGELİĞİ’nden mezun olmuş bir öğrenci olarak yeni öğrencilere tavsiyelerin nelerdir?

Ben keşke daha verimli değerlendirseydim diyorum. Öğrencilik sürecimde atölyede, aynı zamanda Avni hoca bunu ilk defa duyacak, arada böyle 15-20 dakika sıkılırdım ve kendimi bir dışarı atma ihtiyacı gelirdi, tabi 15-20 dakikada bir çıkamazdım dışarı, 1 saatte bir çıkardım. Ama geçen gün geldiğimde mesela beş saat çalıştım sadece 1 defa dışarı çıktım. Çünkü kıymetini anlıyorsunuz. Ben size şuan ne kadar anlatırsam anlatayım siz bunu tam olarak kavrayamayacaksınız, tabi ki tam olarak içselleşmeyecek bu sizde ama kıymetini bilsinler, söyleyebileceğim şey bu. Çünkü çok değerli bir alan, ben her geldiğimde çok duygulanıyorum şuanda da duygulandım. Hem arkadaşlarınızla, hem atölyedeki diğer insanlarla, hem de okuldaki diğer insanlarla ve bu atölyenin kendisiyle kurduğunuz iletişimi çok özleyeceksiniz. Atölyeyle iletişimden kastım da atölyeye girdiğiniz andan itibaren size verdiği his ve koku var, genel anlamda bir atmosferi var. Kısacası özleyeceksiniz ve özleyeceğinizin bilincinde olarak çalışın. Her şey size o an saçma gelebilir ama bir süre sonra bunun gerçekten mantığının olduğunu anlayacaksınız. Bazı şeyler zamanla ve yaşanmışlıklarla birlikte ortaya çıkıyor. Sorgulayın, her zaman her şeyi sorgulayın. Asla olmayan bir şeye evet demeyin. Çalışma sürecinde de yaptığınız bir şeyi, atölyede her zaman savunun. Atölye aynı zamanda kendinizi savunmak içinde bir alan. Savunmanızı güçlü yapın ve bu şekilde sıkı çalışmaya devam edin.

Çok güzeldi. Çok teşekkür ederim sohbetinle bana eşlik ettiğin için. Güzel düşüncelerini, değerli tecrübelerini ve tavsiyelerini bizlerle paylaştığın için.