ders BELGELİĞİ öğrencisi Ezgi Kaplan, 2024 Salt Araştırma Fonları Proje Sunumunu Gerçekleştirdi!

Salt Araştırma Fonları’yla 2024 yılında desteklenen 183 proje arasından, desteklenen 6 projenin bulguları, 13 Aralık Cuma günü Salt Galata’da gerçekleştirilen programla tartışmaya açıldı. Salt Genel Müdürü Deniz Ova’nın açılış konuşması ile başlayan program yüzyüze ve çevrimiçi ortamda yoğun ilgi gördü.

Seçici Kurul üyelerinden Prof. Dr. Gülhan Balsoy (İstanbul Bilgi Üniversitesi), Doç. Dr. Ayşe Erek (Kadir Has Üniversitesi) ve Doç. Dr. Bilge İmamoğlu’nun (TED Üniversitesi) moderatörlüğündeki oturumlarda araştırmacılar, çalışmalarının yöntem, süreç ve verilerine ilişkin sunumlarını yaptılar.

Doç. Dr. Ayşe Erek’in moderatörlüğündeki ikinci oturumda ‘sanat’ başlığında seçilmiş projelere yer verildi. ders BELGELİĞİ öğrencisi Ezgi Kaplan bu oturumda, “Sanat Eğitiminde Bir Köy Enstitüleri Pratiği; ‘ders BELGELİĞİ’ Atölyesi Üzerine Bir İnceleme” başlıklı projesi için sunumunu gerçekleştirdi.

Kaplan, sunumuna projesinin amaç ve kapsamını anlatarak başladı;

Bu araştırmada, Bauhaus Okulu’nun Türkiye’ye yansımaları bağlamında Köy Enstitüleri’nin sanat eğitimi anlayışını ele alarak, 1950 sonrasında enstitü eğitimi anlayışının izlerini sürebildiğimiz, 1995 yılında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Öğretmenliği Anabilim dalında H. Avni Öztopçu’nun atölyesinde başlatmış olduğu ders BELGELİĞİ etkinliği/eğitim öğretim metodunu varoluş amacı ve hafızasını farklı izlekler üzerinden inceleyerek Bauhaus Okulu ve Köy Enstitülerinin sanat eğitimi anlayışları ile benzerlikleri ve farklılıklarını ortaya koymaya çalıştım.

Araştırma kapsamında ders BELGELİĞİ sanat eğitimi modelinin/etkinliğinin hangi yönleriyle sanat eğitiminde farklı bir yere sahip olduğunu ilgili literatüre atıfla ortaya çıkarmaya çalışmanın yanısıra bu süreci proje kapsamında yürütülen saha araştırmasının bulguları ile de desteklemeye çalıştım.

Araştırma verilerini paylaşmadan önce Bauhaus Okulu ve Köy Enstitülerinin tarihsel geçmişlerine yer verdiği sunumunda, ders BELGELİĞİ’nden gönüllü öğrencilerin hazırladığı, BELGELİK kollarını anlatan kısa tanıtıcı bir video da yer aldı.

ders BELGELİĞİ’nin Bauhaus Okulu ve Köy Enstitüleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmesi dinleyiciler açısından dikkat çekiciydi. BELGELİK’in sanat eğitimdeki önemini ise Kaplan, şu şekilde vurguladı;

…Son kertede ders BELGELİĞİ, BELGELİĞE verdiği anlam ve uygulama boyutları ile sanat eğitiminde ayırt edilebilecek bir yere sahiptir. Hafızası olan bir sanat eğitimi geçmişi görünür kılarken geleceğe ilişkin olarak da bir iz bırakabilir.

Takiyettin Mengüşoğlu’na göre insan yeteneği sayesinde geçmişe kök salar ve geçmişin etkisi altında kalır. “Şimdi” içinde olup biten her şey, bütün yapıp-etmelerimiz, sırtında geçmişin damgasını taşır (Mengüşoğlu, s. 189). Eğitimde ancak bir kuşaktan diğerine aktarılan bilgi ve tecrübeler bir kıyaslama alanı yaratabilir aksi halde insan kendi ile başlayıp ötekileri yok sayacaktır. “Ötekiler yok sayan” bir düzen ise kendini sıfır noktasına itecektir…

Ezgi Kaplan, yürüttüğü saha araştırmasının verilerine dayayarak ders BELGELİĞİ’nin gelecek zamandaki planlarına ilişkin olarak şu ifadelerde bulundu;

Bugün bir üniversite çatısı altında çalışmalarını sürdüren ders BELGELİĞİ, bir sivil toplum kuruluşu yapılanması ile yoluna devam edebilecek deneyim ve birikime sahiptir. İlerleyen süreçte ise bir eğitim müzesi olarak çalışmalarını sürdürmeye devam ederek sanat eğitimi veren kurumlar için bir örnek teşkil edebilir. Böylelikle ders BELGELİĞİ kendisi özerk bir kuruluş olarak faaliyet alanını ve ulaştığı kitleyi de genişletebilecektir.

Tarihsel geçmişiyle birlikte adeta bir müze niteliği taşıyan ders BELGELİĞİ, ilerleyen süreçte sanat eğitim müzesi kimliği ile varlığını sürdürmeye devam etmek istemektedir. Bu çıkarıma ise bu araştırma projesi kapsamında yürütülen mülakat formlarının değerlendirilmesi ile ulaşılmaktadır.

1995 yılından bu yana emeğin, kolektif hafızanın, özverinin izlerini hafızasında taşıyan ve bu önemli birikim sürecini daha fazla insana, gelecek nesillere aktarmak isteyen ders BELGELİĞİ, gönüllüleri ile birlikte çalışmalarını devam ettirmekte ve farklı çatılar altında da hikayesini dönüştürerek, iyileştirerek devam ettirme çağrısını ilgili olabilecek kişi ve kurumlara ulaştırmaktadır.

Salt Galata’da gerçekleşen sunum programı, ders BELGELİĞİ mezun ve öğrencilerini bir araya getirmesi bakımından önemli bir karşılaşma alanı da yaratmış oldu.